Sau 3 n?m tr?ng, cay d?a sáp c?y m? sinh tr??ng t?t, thích nghi v?i ?i?u ki?n khí h?u, th? nh??ng t?i t?nh Trà Vinh cho trái sáp có c?m dày, ch?t l??ng t?t.

?

?Cung ?ng cho th? tr??ng 5.000 cay d?a c?y ph?i gi?ng m?i n?m

D?a sáp lo?i trái cay ??c s?n c?a t?nh Trà Vinh, v?a mang l?i giá tr? kinh t? cao l?i v?a t?o th??ng hi?u cho t?nh Trà Vinh. D?a sáp có ??c tính c?m (cùi) ??c s?t, hàm l??ng d?u, hàm l??ng dinh d??ng cao h?n d?a th??ng và có mùi th?m ??c tr?ng.

Tuy nhiên, Ths. Nguy?n Ng?c Trai, Quy?n Giám ??c Trung tam Sinh h?c ?ng d?ng, Khoa N?ng nghi?p – Th?y s?n Tr??ng ??i h?c Trà Vinh cho bi?t, do ??c tính di truy?n c?a lo?i d?a này, trái d?a sáp kh?ng th? n?y m?m trong ?i?u ki?n t? nhiên nên vi?c tr?ng cay gi?ng b?ng ph??ng pháp nhan gi?ng truy?n th?ng t? trái d?a kh?ng sáp cho t? l? qu? d?a sáp trong quày t?i ?a ch? 25%.

?? kh?c ph?c v?n ?? này, trong nh?ng n?m qua, các nhà khoa h?c Tr??ng ??i h?c Trà Vinh ?? kh?ng ng?ng nghiên c?u nh?m hoàn thi?n quy trình nu?i c?y ph?i d?a sáp v?i t? l? t? l? trái sáp/quày ??t t? 85% tr? lên. Quy trình nhan gi?ng b?ng ph??ng pháp c?y ph?i c?a nhà Tr??ng ?? ???c ??ng ky s? h?u trí tu? v?i t? l? thành c?ng 63% (100 ph?i cho ra ???c 63 cay). Cay gi?ng ?? ???c nhà Tr??ng th??ng m?i hoá t? n?m 2011 ??n nay và ???c ph?n h?i tích c?c t? khách hàng. Th?ng kê hàng n?m có kho?ng 5.000 cay gi?ng d?a sáp c?y ph?i ???c nhà Tr??ng chuy?n giao ??n c?ng ??ng. M? hình tr?ng d?a sáp c?y ph?i ???c n?ng dan áp d?ng cho hi?u qu? kinh t? cao.

?ng Nguy?n V?n S?, Ch? t?ch H?i ??ng qu?n tr? H?p tác x? D?a sáp Hòa Tan ? huy?n C?u Kè, t?nh Trà Vinh chia s?, cay d?a sáp c?ng có chu k? ra trái nh? d?a th?ng th??ng, m?i tháng s? thu ho?ch ???c 1 quày.

Hi?n nay, giá d?a sáp lo?i I là 100.000 ??ng/trái, lo?i II 60.000 ??ng/trái. Hi?u qu? kinh t? c?a d?a sáp truy?n th?ng kho?ng 100 tri?u ??ng/ha. ??i v?i d?a c?y ph?i, hi?u qu? có th? t?ng 10-20 so v?i d?a sáp truy?n th?ng.

“Hi?n nay, th??ng lái thu mua d?a sáp theo ch?t l??ng ch? kh?ng phan bi?t d?a truy?n th?ng hay d?a c?y ph?i. D?a sáp c?y ph?i cho hi?u qu? kinh t? cao nên các thành viên c?a h?p tác x? ?? chuy?n d?n sang tr?ng d?a này. Bà con ??n b? nh?ng cay d?a kh?ng hi?u qu? nh? có trái nh?, b? già c?i… ?? xen vào ?ó là nh?ng cay d?a c?y ph?i. Nh? gia ?ình t?i c?ng ??u t? 24 tri?u ??ng ?? mua 30 cay d?a c?y ph?i ?? tr?ng xen v? v??n nhà”, ?ng S? cho bi?t.

Nu?i c?y m? ?? gi?m giá thành cay gi?ng

C?ng theo ?ng S? cho bi?t, giá cay gi?ng d?a sáp c?y ph?i hi?n nay quá cao, dao ??ng t? 800 nghìn ??ng ??n 1,2 tri?u ??ng/cay, tùy n?i s?n xu?t. ?i?u này kéo dài th?i gian c?i t?o v??n d?a sáp theo h??ng tr?ng chuyên canh d?a sáp c?y ph?i. Riêng giá cay gi?ng d?a sáp c?y ph?i c?a Tr??ng ??i h?c Trà Vinh t? 700.000 ??ng ??n 800.000 ??ng/cay tu? theo s? l??ng ??t hàng. Chính vì v?y, vi?c nghiên c?u ph??ng pháp m?i nh?m t?o ra cay gi?ng d?a sáp ch?t l??ng cao, giá thành th?p phù h?p v?i nhu c?u c?a ?a s? ng??i dan là ?i?u r?t c?n thi?t.

Bên c?nh nh?ng k?t qu? ??t ???c trong l?nh v?c nu?i c?y ph?i. Tr??ng ??i h?c Tra? Vinh ?? ???c B? NN-PTNT ??ng y và c?p kinh phí th?c th?c hi?n ?? tài tr?ng ?i?m c?p B? “Nghiên c?u nhan gi?ng d?a b?ng c?ng ngh? nu?i c?y m? t? bào và k? thu?t tham canh d?a tr?ng gi?ng nu?i c?y m?” v?i kinh phí 10,5 t? ??ng, th?i gian th?c hi?n t? 2017 ??n n?m 2022 (giai ?o?n 1). So v?i ph??ng pháp nu?i c?y ph?i, nu?i c?y m? d?a sáp là quá trình r?t khó th?c hi?n tuy nhiên, các cay con ???c t?o ra t? ph??ng pháp nu?i c?y m? s? ??ng ??u h?n v? m?t di truy?n c?ng nh? gi? ???c ??t tính t?t c?a cay b? m?.

Ths. Nguy?n Ng?c Trai, Quy?n Giám ??c Trung tam Sinh h?c ?ng d?ng cho bi?t, các nhà khoa h?c thu?c Khoa N?ng nghi?p – Thu? s?n, Tr??ng ??i h?c Trà Vinh ?? ph?i h?p nhóm nghiên c?u c?a Pho?ng thi? nghi?m tro?ng ?iê?m qu?c gia v? nu?i c?y m? tê? ba?o th??c va?t (Vi?n Di truyê?n N?ng nghiê?p) th?c hi?n ?? tài trên v?i m?c tiêu nghiên c?u ?ng d?ng c?ng ngh? nu?i c?y m? t? bào th?c v?t nh?m t?o cay gi?ng d?a sáp nu?i c?y m? th?ng qua s? hình thành ph?i v? tính.

Sau 5 n?m mi?t mài nghiên c?u, các nhà khoa h?c th?c hi?n ?? tài ?? ch?n ???c v?t li?u c?ng nh? m?i tr??ng thích h?p t?o m? s?o (callus), bi?t hoá t?o ph?i v? tính và tái sinh cay con. ??ng th?i, thi?t l?p ???c quy trình ??a cay d?a v? tính – in vitro ra tr?ng và ch?m sóc ? nhà l??i/v??n ??m. ?? tài t?o ra 300 cay con d?a sáp in vitro và 200 cay d?a sáp c?y m? ngoài v??n ??m. ?ay là thành c?ng l?n, là nghiên c?u ??u tiên ???c th?c hi?n t?i Vi?t Nam v? nu?i c?y m? d?a nói chung, d?a sáp nói riêng và ?? ???c các chuyên gia c?a H?i ??ng nghi?m thu c?a B? N?ng nghi?p và Phát tri?n n?ng th?n ?ánh giá r?t cao, ??ng y nghi?m thu ?? tài c?ng nh? ?? xu?t ?? tài ti?p t?c th?c hi?n giai ?o?n 2 nh?m hoàn thi?n qui trình và ?ánh giá s? thích nghi cay d?a sáp c?y m? t?i Trà Vinh c?ng nh? ch?t l??ng trái sáp.

Cay d?a sáp nu?i c?y m? ?? ???c tr?ng kh?o nghi?m t?i Khu Th?c nghi?m tr?ng tr?t, Tr??ng ??i h?c Trà Vinh. Sau 3 n?m tr?ng, cay d?a sáp c?y m? ???c ?ánh giá sinh tr??ng t?t, thích nghi v?i ?i?u ki?n khí h?u, th? nh??ng t?i t?nh Trà Vinh và cho trái sáp có c?m dày, ch?t l??ng t?t.

Vi?c ?ng d?ng ph??ng pháp nu?i c?y m? t? bào th?c v?t ?? s?n xu?t gi?ng d?a là nhu c?u c?p thi?t ???c nhi?u nhà khoa h?c trong và ngoài n??c th?c hi?n. Tuy nhiên, hi?n nay cay d?a nói chung và cay d?a sáp nói riêng ???c t?o ra t? ph??ng pháp nu?i c?y m? v?n ch?a ???c th??ng m?i hoá. Tr??ng ??i h?c Trà Vinh là m?t trong nh?ng ??n v? tiên phong trong nghiên c?u nhan gi?ng d?a sáp, v?i thành c?ng ? giai ?o?n 1 ?? t?o ??ng l?c l?n ?? các nhà khoa h?c thu?c Tr??ng ti?p t?c nghiên c?u.

Tuy nhiên, Ths. Nguy?n Ng?c Trai c?ng cho bi?t thêm, h? s? nhan c?a ph??ng pháp này trên d?a sáp ? giai ?o?n 1 còn th?p, cao nh?t m?i ??t ??n 30. ?? k?t qu? nghiên c?u có th? ??a vào s?n xu?t th?c ti?n, c?n ti?p t?c tri?n khai nghiên c?u ? giai ?o?n 2 nh?m hoàn thi?n quy trình, nang h? s? nhan gi?ng lên 50 (1 m?u ban ??u có th? t?o 50 cay gi?ng d?a sáp), t?o cay gi?ng có ch?t l??ng cao, ??ng ??u v? m?t di truy?n và tri?n khai s?n xu?t cay gi?ng d?a sáp c?y m? ? quy m? c?ng nghi?p. T? ?ó có th? h? giá thành cay gi?ng xu?ng d??i 100.000 ??ng/cay giúp nhi?u ng??i dan có th? ti?p c?n ngu?n cay gi?ng này và ??a d?a sáp c?a t?nh Trà Vinh thành ngành hàng có th? xu?t kh?u s? l??ng l?n trong th?i gian t?i.

M?